نحوه ساخت تلسکوپ شکستی ساده

نحوه ساخت تلسکوپ شکستی ساده

نحوه ساخت تلسکوپ شکستی ساده ؟ در این مقاله می آموزیم که چگونه با دو عدسی یک تلسکوپ ساده بسازیم.

 

ابتدا بهتر است درباره تلسکوپ بیشتر بدانیم:

تلسکوپها به طور کلی در دو گروه شکستی ، بازتابی تقسیم میشوند که پیشتر مقالات متنوعی در وبسایت در مورد هر کدام از آنها درج نموده ایم. (مدلهای ترکیبی هم ترکیب شکستی و بازتابی است که در این مقال نمیگنجد.)

بطور اجمالی عرض میشود که:

در تلسکوپ شکستی وظیفه جمع آوری نور را یک عدسی کوژ (محدب) بر عهده دارد که به آن عدسی شیئی میگویند. و در تلسکوپ بازتابی ، این وظیفه بر عهده یک آئینه کاو (مقعر) سپرده میشود.   در تلسکوپ شکستی عدسی شیئی در ابتدای لوله تلسکوپ قرار میگیرد و با استفاده از پدیده شکست نور در شیشه (لنز) ، پرتوهای نور را در کانون خود جمع آوری میکند.

ولی در تلسکوپ بازتابی آئینه در انتهای لوله قرار دارد و از طریق بازتاب نور پرتوها را باز تابانده و در کانون خود جمع آوری میکند.   آئینه های تلسکوپ بر خلاف آئینه های معمولی که در زندگی روزمره مورد استفاده قرار میگیرند از پشت آئینه نشده اند بلکه (با استفاده از تبخیر جامدات در خلا) سطح جلویی شیشه را با دو لایه بسیار نازک یکی از آلومینیوم بسیار خالص و دیگری از یک ماده سخت و شفاف (به منظور محافظت از لایه اول) میپوشانند. به این عمل اصطلاحاً کوتینگ میگویند.

به این ترتیب نور به محض برخورد به آئینه ، بدون آنکه وارد شیشه شود ، باز میتابد. از آنجائیکه استفاده از یک عدسی ساده بعنوان عدسی شیئی باعث تجزیه نور و ایجاد هاله ای رنگی در تصویر میشود ، عدسی شیئی یک تلسکوپ شکستی خوب را از ترکیب دو عدسی کوژ و کاو با جنس های مختلف و مخصوص می سازند و به آن عدسی آکروماتیک میگویند. (ولی بایست توجه داشت که این ترکیب از عدسی ها بسیار گران تر میباشند و در تلسکوپ های مرغوب و حرفه ای از آنها استفاده میشود.)

عدسی چشمی: پس از آنکه شیئی تلسکوپ تصویر جسم دور دست را در کانون خود ایجاد کرد به کمک یک عدسی ، آن تصویر را بزرگ می بینیم به این عدسی ، چشمی میگویند زیرا مقابل چشم قرار میگیرد.

عدسی چشمی میتواند یک عدسی کوژ و یا یک عدسی کاو باشد. هر گاه از یک عدسی کوژ بعنوان چشمی استفاده کنیم تصویر نهایی معکوس ولی در عوض میدان دید وسیع خواهد بود.   استفاده از یک عدسی کاو بعنوان چشمی اگر چه تصویری مستقیم ارائه میکند اما میدان دید بسیار محدود خواهد بود.

معمولا برای رسیدن به کیفیتی بالاتر به جای یک عدسی از ترکیب چند عدسی استفاده میکنند که در نهایت به جای یک عدسی ساده ولی با کیفیت بسیار بالا کار خواهد نمود.  

 

حال وقت آن است که تلسکوپ آزمایشی خود را بسازید.

همانطور که در اول مقاله عرض شد برنامه ما ساخت یک تلسکوپ شکستی ساده است. برای ساخت این تلسکوپ از یک عدسی کوژ با فاصله کانونی ۳۰۰ میلیمتر بعنوان عدسی شیئی و یک عدسی با فاصله کانونی ۲۰۰ میلیمتر بعنوان چشمی استفاده میکنیم. (برای تهیه عدسی ها اینجا کلیک نمائید).

این دو عدسی باید به فاصله مناسب از یکدیگر قرار گیرند و در عین حال امکان نزدیک و دور شدن به هم را نیز داشته باشند.

 

نحوه ساخت تلسکوپ شکستی ساده

بنابراین احتیاج به دو لوله پلاستیکی یکی به قطر ۶۰ یا ۶۵ میلیمتر و دیگری به قطر ۴۰ میلیمتر (برابر با قطر عدسی های خود دارید).

 

میتوانید از لوله پُلیکا که در ساختمان سازی برای انتقال فاضلاب استفاده میشود ، استفاده کنید.   عدسی بزرگتر (عدسی شیئی) در لوله ای به قطر ۶۰ تا ۶۵ میلیمتر و عدسی کوچکتر (عدسی چشمی) را در لوله دیگر با قطر ۴۰ میلیمتر قرار داده سپس با چسب حرارتی (تفنگی) و یا با کمک نوار لنت برقکاری محکم کنید.

اکنون احتیاج به یک مبدل دارید تا بتوانید لوله کوچکتر را در مرکز لوله بزرگتر نگهدارد و در عین حال امکان جابجایی این دو نسبت به یکدیگر را فراهم آورد. ابتدا سر دیگر لوله بزرگتر را با یک قطعه چوب ضخیم ببندید و سپس در مرکز آن سوراخی به قطر ۴۰ میلیمتر ایجاد کنید تا لوله کوچکتر بتواند در آن قرار گیرد و جابجا شود. (مانند شکل زیر)

نحوه ساخت تلسکوپ شکستی ساده

 

تلسکوپ خود را آزمایش کنید.

برای آزمایش تلسکوپ ، عدسی شیئی را به طرف جسمی واقع در دور دست و عدسی چشمی را مقابل یکی از چشمان خود قرار دهید و دو لوله را آنقدر نسبت به یکدیگر جابجا کنید تا تصویر واضح و شفاف گردد. (به اینکار فوکوس کردن میگویند.)  

 

سخن پایانی

انتظار نداشته باشید که با این کاردستی بتوانید اجرام آسمانی را به خوبی رصد کنید و تصویر خوبی از ماه و ستارگان به دست آورید زیرا عدسی های این تلسکوپ ، عدسی هایی ارزان قیمت هستند که تنها روش عملکرد تلسکوپ را در عمل توضیح میدهند و در ضمن تصویر نه چندان بدی از اجسام دور دست ایجاد میکنند که جالب توجه میباشد.

 

برای ساخت یک تلسکوپ خوب باید هزینه های بیشتری صرف قطعات اپتیکی مانند عدسی های آکروماتیک و چشمی های مرکب و سه پایه ای ایستا برای جلوگیری از لرزش دست ، نمائید.

 

امیدوارم این مقاله کمکی باشد برای ساخت یک تلسکوپ خانگی ساده و در صورت نیاز به تلسکوپهای شرکتی میتوانید از بخش تلسکوپ هم بازدید نمائید. سعی ما بر این بوده است که کاربردی ترین و ارزانترین تلسکوپ ها را در اختیار علاقمندان به طبیعت آسمان شب بگذاریم.  

شاد و پیروز باشید.

منبع: وبسایت نیلوکلا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *